CON ĐƯỜNG PHÁT
TRIỂN TÂM LINH
Thích Trí Hoằng
Hải Ấn 2002
Một
thương đất khách dựng chùa
Hai thương ǵn giữ quê xưa nếp nhà
Ba thương Phật điện nguy nga
Bốn thương đạo pháp truyền ra
nước ngoài
Năm thương Phật tử khắp nơi
Sáu thương cùng khổ không phai lời
thề
Bảy thương dân tộc hướng về
Tám thương nguồn cội hồn quê vun trồn
Chín thương xa cách muôn trùng
Mười thương son sắt vẫn cùng núi
sông.
Trí Hoằng, 2001
Lời Nói Đầu
Tập sách này
là kết tập những bài báo viết trên
Bản Tin Hải Ấn và Phật Giáo Việt
Nam trong cùng một chủ đề. Đó là Con
Đường Phát Triển Tâm Linh. Nội dung các
bài viết này chỉ có một mục đích là
tŕnh bày các phương pháp tu tŕ của Đạo
Phật Việt Nam.
Qua bao thăng
trầm của lịch sử, Đạo
Phật Việt Nam vẫn tồn tại vững
mạnh như bao giờ. Khi ẩn khi hiện trong mọi
t́nh huống chính trị và trong mọi bối cảnh lịch
sử, nhưng không bao giờ bị tiêu diệt. Sức
mạnh đó như nguồn nước, khi mạnh
mẽ như thác đổ, khi dịu dàng như
ḍng sông êm đềm chảy qua các đồng
bằng, và khi âm thầm len lỏi trong ḷng
đất. Điều ǵ đă khiến cho Đạo
Phật Việt Nam tồn tại qua cuộc
tồn sinh thử lửa hàng ngàn năm? Đó chính là Tinh
Thần Dung Hóa. Đạo Phật đă
đến Việt Nam vào những ngày đầu
của kỷ nguyên Tây lịch, đă kết hợp với văn
hóa bản địa để trở thành một thực
tại bất khả phân.
Với tinh thần bao dung vô chấp Phật
Giáo đă chấp nhận mọi khác
biệt tư tưởng nội tại cũng
như ngoại tại để dung kết trong đạo
lư Tam Giáo Đồng Nguyên (ba giáo thuyết khởi
cùng một nguồn.) Con số ba tượng trưng cho
số nhiều.
Phật Giáo đă kết hợp không những
với những luồng tư tưởng chính
thống như Khổng Giáo và Lăo Giáo,
nhưng cũng kết hợp với tín
ngưỡng bản địa để tạo
nên một tín ngưỡng tổng hợp cho dân
tộc. Do đó trong một ngôi chùa chúng ta thấy
có mặt tất cả những xu hướng đó.
Bên cạnh những pho tượng Phật,
tượng Tổ là tượng Khổng tử, Lăo
tử, Thập Điện Diêm Vương, các thần
sông núi, các anh hùng liệt nữ… Và các cách hành tŕ của
nhiều tông phái Phật Giáo đều có
mặt như Tịnh Độ Tông, Thiền Tông, Nam
Tông và Mật Tông. Thâu hóa những tinh hoa của
các tông phái cũng như các nguồn tư
tưởngkhác nhau để bồi dưỡng cho
sự hành tŕ của ḿnh. Đây là tính chất đặc
biệt và cũng là sức mạnh của Đạo
Phật Việt Nam. Tinh thần bao dung và phóng
khoáng này đă làm cho Đạo Phật Việt
Nam phong phú và đa diện có thể đáp
ứng được nhu cầu tu tŕ trên
nhiều phương diện và có thể tồn
tại trong mọi hoàn cảnh. Với hoàn
cảnh lịch sử đặc thù và vị
trí địa dư đặc biệt của
đất nước, Đạo Phật Việt
Nam đă kết tinh từ những khó khăn thử
thách đó.
Các bài viết
trong tập sách này sẽ phân tích yếu tính của Đạo
Phật Việt Nam và con đường hành
tŕ:
-Chương
1: Đức Phật và Con Người: phân tích
về tính khai phóng trong Phật Giáo cũng
như vai tṛ của con người trong vấn
đề sinh tử, giải thoát.
-Chương
2: Đạo Phật Trong Ḷng Dân Tộc: bàn về
những đặc tính căn bản của Đạo
Phật Việt Nam và những đóng góp
của Đạo Phật trong văn hóa dân
tộc.
-Chương
3: Phương Pháp Ăn Chay: tŕnh bày về
những lợi ích của vấn đế ăn
chay trong việc giữ ǵn sức khỏe để tránh
khỏi những chứng bệnh nan
y ngặt nghèo. Cũng như giữ ǵn ḷng từ bi
đối với muôn vật.
-Chương
4: Pháp Môn Lạy Phật: phương pháp hành
tŕ thâm diệu để luyện Thân và Tâm, đồng
thời cũng để cập đến sự quan
hệ mật thiết giữa Thân và Tâm.
-Chương 5:
Thiền Âm Thanh: cách hành tŕ thiền định bằng
sự sử dụng âm thanh. Âm thanh như
một phương tiện hữu dụng trong
việc chuyển hóa phiền năo.
-Chương 6:
Phát Huy Phật Tính: bàn về phương pháp Niệm
Phật trong Tịnh Độ Tông như
một phương cách hành tŕ đơn
giản, trực tiếp và thường xuyên trong
việc tiếp xúc và phát huy Phật tính.
Những
chương này bàn về phương pháp tu tŕ của Đạo
Phật Việt Nam trong vấn đề phát
triển tâm linh. Sự phát triển này đặt trên
quan hệ mật thiết giữa Thân
và Tâm. Nói lên tính chất thiết thực của Đạo
Phật Việt Nam. Không phải đi đâu xa
để t́m đạo. Đạo nằm ngay trong ḷng
cuộc sống. Niết Bàn thực hiện
ngay tại thế gian đau khổ và giải
thoát cũng đạt được ngay
tại cuộc sinh tử vô thường. Và châm
ngôn căn bản cho sự tu tập này chính
là “ăn chay, niệm Phật.”
Ngày nay, qua
những trầm luân của lịch sử, cộng
đồng Phật Giáo Việt Nam tại
hải ngoại không những đă bảo
tồn duy tŕ được những vốn
liếng quư báu mà chư tổ và tiền nhân đă
đổ không biết bao tâm lực và sinh mạng
để h́nh thành; mà c̣n phát triển và truyền bá con
đường tu tŕ này đến với
người bản xứ.
Đạo
Phật Việt Nam đă kinh qua bao gian khổ
để tồn tại. Kinh nghiệm đó
cộng với tinh thần bao dung phóng khoáng vượt
qua những sai biệt chấp nê nhỏ hẹp
để đưa con người tiến
đến giải thoát trong mọi t́nh huống.
Đây có lẽ sẽ là những đóng góp tích cực của Đạo
Phật Việt Nam trong một thế giới
đầy nhiễu nhương, phức tạp, chia
rẽ, và khủng hoảng. Ngày nay, sự phát triển khoa
học kỹ thuật tại xă hội Tây
phương làm khoảng cách ngắn lại,
sự truyền thông thuận tiện, sự chia
cách không là trở ngại và sự độc tôn giáo
điều không c̣n chỗ đứng. Nhưng
ngược lại cũng làm con người điêu
đứng với những nỗi khổ từ
thể xác đến tinh thần. Do v́ sự tiêu
thụ quá nhiều độc tố trong
việc ăn uống, cũng như tinh thần căng
thẳng quá mức trong sự làm việc. Đạo
Phật Việt Nam đă đến đúng lúc và đáp
ứng kịp thời những nhu cầu của con
người thời đại. Với pháp môn tu
tập thiết thực đầy sự bao
dung và tinh thần phóng khoáng, mang lại lợi
ích cả về thân xác lẫn tâm linh, Đạo
Phật Việt Nam sẽ giúp cho người Tây
phương t́m thấy an ḥa hạnh phúc trong
cuộc sống. Đó là phương cách tạo
dựng cảnh Tịnh Độ trong ḷng thế
gian.
Tập sách này ra
đời như một tín tâm sâu xa đối
với pháp môn tu tập truyền thống của Đạo
Phật Việt Nam cũng như bày tỏ ḷng tri
ân vô biên đối với
liệt tổ tôn sư của đất
nước.
Hải Ấn
Tự, Đông Bắc Hoa Kỳ (Connecticut)
Rằm tháng bảy năm Canh Th́n (14/8/2000).
Thích Trí Hoằng.